Początkiem stycznia 2020 roku zmieniły się przepisy określające wymiary ochronne ryb w Polsce. Regulamin Amatorskiego Połowu Ryb uchwalony przez Zarząd Główny Polskiego Związku Wędkarskiego, który określał je do końca roku 2019, nadpisany został przez poszczególne okręgi wydające zezwolenia na połów ryb. Innymi słowy, kwestia ta zależy teraz od władz danego okręgu PZW, który zarządza swoim rejonem. Rzecz jasna, dopuszczalne wymiary różnią się pomiędzy konkretnymi gatunkami ryb. Dokumenty te obejmują informacje takie jak okres ochronny dla poszczególnych gatunków, z czym każdy wędkarz powinien się zaznajomić.

Łowienie ryb a przepisy

PZW bardzo dba o rozsądne gospodarowanie naturalnymi zasobami w swoich wodach, dlatego łowiąc w zbiornikach należących do związku, trzeba zwracać uwagę na to, jaka jest długość zdobyczy. Jak określają przepisy, ryby mierzy się od czubka pyska do końca płetwy ogonowej. Jeśli uzyskany pomiar jest niższy od dopuszczonego, rybę taką należy z powrotem wypuścić do wody. Powód istnienia takich regulacji jest bardzo prosty – wędkarz musi dać rybie czas na rozwinięcie się i osiągnięcie okazalszych rozmiarów. Warto mieć na uwadze również fakt, że zasady te oraz ochrona ryb w Polsce są z sobą ściśle powiązane, dlatego stosowanie się do ustanowionego prawa jest kwestią indywidualnej odpowiedzialności. Nie można zapomnieć o aktach prawnych, które określają wymiary ochronne ryb w Polsce. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 listopada 2001 r. w sprawie połowu ryb oraz warunków chowu, hodowli i połowu innych organizmów żyjących w wodzie (Dz.U. 2001 nr 138 poz. 1559 z późniejszymi zmianami) dotyczy właśnie tych regulacji.

Okres ochronny ryb w Polsce – co musisz wiedzieć przed wyjazdem na ryby?

Okresy ochronne ryb w Polsce wyznaczają z kolei czas w roku, podczas którego łowienie ryb jest niedozwolone. Jest to związane przede wszystkim z ich rozmnażaniem. Podobnie jak w przypadku wymiarów ochronnych, dokładny okres uzależniony jest od rozporządzeń władz okręgu PZW, który reguluje go dla każdego gatunku w swoich wodach.

Odbywa się to na mocy poniższych aktów prawnych:

  • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 listopada 2001 r. w sprawie połowu ryb oraz warunków chowu, hodowli i połowu innych organizmów żyjących w wodzie (Dz.U. z 2001 r. nr 138, poz. 1559),
  • Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 lipca 2004 r. w sprawie wymiarów i okresów ochronnych organizmów morskich oraz szczegółowych warunków wykonywania rybołówstwa morskiego (Dz.U. z 2004 r. nr 172, poz. 1806),
  • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne (Dz.U. z 2005 r. nr 48, poz. 459).

Rozporządzenie o ochronie ryb w Polsce – jakie przepisy dotyczą poszczególnych gatunków?

Każdy entuzjasta wędkarstwa przed wybraniem się na połów musi zdawać sobie sprawę z tego, jakie regulacje przewiduje ochrona ryb w jego regionie. Zbiorniki, które są użytkowane przez PZW, od dnia 1 stycznia 2020 roku określają wymiary oraz okresy ochronne ryb na podstawie zezwoleń na amatorski połów ryb wędką. Zezwolenia te wydawane są w poszczególnych okręgach, przez co szybko można zaobserwować różnice wśród konkretnych ryb. Warto przybliżyć sobie wymiary ochronne ryb w Polsce, które definiuje Rozporządzenie Ministra Rolnicwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 listopada 2001 roku w sprawie połowu ryb oraz warunków chowu, hodowli i połowu innych organizmów żyjących w wodzie (Dz.U. 2001 nr 138 poz. 1559 z późniejszymi zmianami). Rozsądne planowanie wędkowania i dobieranie wód zgodnie z okresami ochronnymi jest kluczowe dla utrzymania stabilnej i zdrowej populacji tych zwierząt. Pomiędzy poszczególnymi gatunkami istnieją duże rozbieżności, które zdecydowanie powinno się mieć na uwadze, zarzucając przynęty.

zapis do newslettera BigRiver

Szczegółowa lista polskich ryb oraz regulacji związanych z ich ochroną:

  • Wzdręga – jest to jedna z ryb bez okresu ochronnego. Jej wymiar ochronny wynosi natomiast 15 cm. Od dnia 1 stycznia 2020 regulacje te określone są przez Zezwolenie na amatorski połów ryb, dlatego dane okręgi PZW mogą ustanawiać odmienny wymiar i okres ochronny.
  • Węgorz – zgodnie z rozporządzeniem, za wymiar ochronny węgorza uznaje się 40 cm. Od początku stycznia 2020, wymiar oraz okres ochronny tej ryby określa zezwolenie, dlatego mogą one się różnić pomiędzy konkretnymi okręgami PZW.
  • Troć jeziorowa – rozporządzenie o ochronie ryb w Polsce określa, że okres ochronny tego gatunku wypada pomiędzy 1 września a 31 stycznia. Wymiary ochronne troci jeziorowej wynoszą natomiast 50 cm. Od dnia 1 stycznia 2020, okres ochronny oraz wymiar regulowane są przez zezwolenie, dlatego mogą różnić się z uwagi na odmienne uchwały danych okręgów PZW.
  • Troć wędrowna – rozporządzenie zabrania połowu tej ryby w Wiśle i jej dopływach wyższych od zapory we Włocławki w okresie od 1 października do 31 grudnia. W pozostałe miesiące zakaz ten obowiązuje od czwartku do niedzieli. Inny okres obowiązuje na odcinku Wisły pomiędzy zaporą we Włocławki a jej ujściem – jest to czas od 1 grudnia do ostatniego dnia lutego. Co więcej, w dniach od 1 marca do 31 sierpnia obowiązuje zakaz połowu w piątki i weekendy. Okres ochronny na innych rzekach obejmuje czas pomiędzy 1 października a 31 grudnia. Wymiar ochronny tej ryby wynosi natomiast 35 cm. Z dniem 1 stycznia 2020 roku, okres ochronny oraz wymiar troci zależny jest od decyzji poszczególnych okręgów PZW.
  • Tołpyga – dla ryby tej nie ma wymiaru i okresu ochronnego przewidzianego rozporządzeniem. Od dnia 1 stycznia 2020 roku, określane jest to przez uchwałę danego okręgu PZW.
  • Świnka – wymiar ochronny tej ryby to 25 cm, a okres ochronny wypada od 1 stycznia do 15 maja. Od dnia 1 stycznia 2020, wymiar oraz okres ochronny tego gatunku określa uchwała konkretnego okręgu PZW, sprecyzowana w wydanym zezwoleniu.
  • Szczupak – w większości wód okres ochronny szczupaka jest pomiędzy 1 marca a 30 kwietnia, jednak w zbiornikach zaporowych oraz rzekach zaczyna się on już od 1 stycznia. Wymiar ochronny szczupaka równy jest 45 cm. Od 1 stycznia 2020 roku o regulacjach tych decydują poszczególne okręgi PZW, zamieszczając informacje na wydawanych zezwoleniach.
  • Sum – okres ochronny tej ryby wypada od 1 listopada do 31 maja, natomiast jej wymiar ochronny to 70 cm. Inaczej sytuacja ta wygląd w ujściach Warty do wód morskich, gdzie okres ochronny trwa do 31 maja. Wraz z dniem 1 stycznia 2020, wymiar oraz okres ochronny suma określony jest w zezwoleniach wydawanych przez PZW, zależny od uchwały ich konkretnego okręgu.
  • Sielawa – zgodnie z rozporządzeniem okres ochronny tej ryby zaczyna się 15 października i trwa do 31 grudnia. Jej wymiar ochronny to 18 cm. Wraz ze styczniem 2020 roku, okres oraz wymiar ochronny sielawy określony jest w zezwoleniu, podając datę zależną od uchwały danego okręgu PZW.
  • Sieja – okres ochronny tego gatunku trwa od 15 października do 31 grudnia, a jego wymiar ochronny wynosi 35 cm. Od dnia 1 stycznia 2020 roku, regulacje te określane są przez konkretny okrąg PZW, który wydaje uchwała je godnie z własną decyzją.
  • Sapa – okres ochronny tej ryby trwa od 1 kwietnia do 31 maja, natomiast jej wymiar ochronny równa się 25 cm. Od 1 stycznia 2020 roku wymiar oraz okres ochronny dla tej ryby określony jest w zezwoleniu, dlatego w zależności od uchwały konkretnego okręgu PZW, może być różny.
  • Sandacz – okresem ochronnym sandacza jest czas pomiędzy 1 marca a 31 maja, natomiast jego wymiar ochronny to 45 cm. Obecnie większość okręgów PZW uchwaliła okres ochronny tej ryby na okres od 1 stycznia do 31 maja – taki stan rzeczy obowiązuje od 1 stycznia 2020 roku, kiedy wymiar oraz okres ochronny sandacza określany jest w zezwoleniach amatorskiego połowu.
  • Pstrąg potokowy – okres ochronny pstrąga potokowego w Wyśle przypada na czas od 1 września do 31 stycznia, dotycząc źródeł tej rzeki aż po ujście Sanu. W rzece San oraz jej dopływach, w rzece Odrze do granicy z Czechami oraz w rzece Bystrzycy i jej ujściach obowiązują te same regulacje. Wymiar ochronny tego gatunku na tych wodach to 25 cm. W pozostałych zbiornikach pstrąg potokowy objęty jest okresem ochronnym od 1 września do 31 grudnia, a jego wymiar ochronny to 30 cm. Od 1 stycznia 2020 roku, regulacje te zależne są od konkretnego okręgu PZW, będąc określone w wydawanych zezwoleniach.
  • Płoć – dla tego gatunku nie ma okresu ani wymiaru ochronnego przewidzianego rozporządzeniem. Od 1 stycznia 2020 wymiar i okres ochronny określony jest natomiast w zezwoleniach i może różnić się w zależności od uchwały danego okręgu PZW.
  • Okoń – według rozporządzenia nie ma ustalonego okresu ani wymiaru ochronnego dla tej ryby. Od dnia 1 stycznia 2020 określane są one w zezwoleniu, dlatego mogą się różnić w konkretnych okręgach PZW.
  • Lipień – okres ochronny obejmuje ten gatunek od 1 marca do 31 maja, a jego wymiar ochronny wynosi do 30 cm. Z dniem 1 stycznia 2020 wymiar oraz okres ochronny zaczęły być określane w zezwoleniach, dlatego mogą być różne w zależności od uchwały danego okręgu PZW.
  • Lin – wymiar ochronny tej ryby dotyczy osobników do 25 cm. Od 1 stycznia 2020 okres oraz wymiar ochronny określane są przez zezwolenie i mogą być inne w zależności od uchwały okręgu PZW.
  • Leszcz – według rozporządzenia nie ma wymiaru ani okresu ochronnego dla tej ryby. Od 1 stycznia 2020 roku regulacje te określane są w zezwoleniu, stąd możliwe rozbieżności w konkretnych okręgach PZW.
  • Krąp – gatunek ten nie jest objęty wymiarem ochronnym. Od 1 stycznia 2020 wymiar oraz okres ochronny określane są natomiast w zezwoleniach, bywając różne, w zależności od uchwały danego okręgu PZW.
  • Kleń – ryba ta ma wymiar ochronny do 25 cm. Od 1 stycznia 2020 okres oraz wymiar ochronny dla klenia określany jest w zezwoleniu, z potencjalnymi różnicami pomiędzy uchwałami konkretnych okręgów PZW.
  • Karp – brak wymiaru ochronnego. Od 1 stycznia 2020 wymiar oraz okres ochronny tego gatunku określony jest w zezwoleniu, dlatego może być różny dla uchwał konkretnych okręgów PZW.
  • Karaś – gatunek ten nie jest objęty wymiarem ochronnym według rozporządzenia. Od 1 stycznia 2020 wymiar i okres ochronny dla karasi jest określony w zezwoleniu, dlatego istnieją potencjalne rozbieżności pomiędzy uchwałami danych okręgów PZW.
  • Jelec – wymiar ochronny dla tego ryby dotyczy osobników do 15 cm. Od 1 stycznia 2020 wymiar i okres ochronny tego gatunku zależny jest od uchwały danego okręgu PZW.
  • Jaź – wymiar ochronny wynosi 25 cm. Z dniem 1 stycznia 2020, okres oraz wymiar ochronny dla tych ryb określony jest w zezwoleniu, stąd potencjalne różnice, zależne od uchwały konkretnego okręgu PZW.
  • Głowacica – ryba ta jest w okresie ochronnym od 1 marca do 31 maja. Wymiar ochronny głowacic wynosi 70 cm. Od 1 stycznia 2020 wymiar oraz okres ochronny określone są w zezwoleniu, dlatego mogą się różnić w zależności od uchwały danego okręgu PZW.
  • Certa – w rzece Wiśle pomiędzy zaporą we Włocławku a jej ujściem okres ochronny tej ryby obowiązuje od 1 września do 30 listopada. Pozostałe odcinki Wisły, a także inne rzeki zapewniają tej rybie okres ochronny od 1 stycznia do 30 czerwca. Wymiar ochronny certy to 30 cm. Od 1 stycznia 2020 okres ochronny tej ryby określony jest w wydawanych przez PZW zezwoleniach, zależnych od uchwały danego okręgu.
  • Brzana – wymiar ochronny tej ryby to 40 cm, a okres ochronny obejmuje czas od 1 stycznia do 30 czerwca. Od 1 stycznia 2020 wymiar i okres ochronny tego gatunku określony jest przez ustawę zależną od konkretnego okręgu PZW.
  • Boleń – oryginalny okres ochronny tej ryby trwał od 1 stycznia do 30 kwietnia. Wymiary ochronne bolenia to 40 cm. Od dnia 1 stycznia 2020 roku, okres ochronny określany jest przez zezwolenia wydawane przez okręgi PZW, uzależnione od ich uchwały.
  • Amur – rozporządzenie nie przewiduje wymiarów ochronnych dla tej ryby, jednak istnieją wyjątki na określonych łowiskach. Aktualne informacje znajdują się w regulaminie zawartym na zezwoleniach z lokalnego okręgu PZW.

Jak łowić ryby bezpiecznie i zgodnie z prawem?

Zanim sięgnie się po wędki i zanęty wędkarskie przynęty naturalne, należy zatem sprawdzić, czy ryba, na którą się poluje, nie jest w danej porze roku objęta ochroną. Zezwolenia wydawane przez okręgi PZW dokładnie opisują, jakie są okresy oraz wymiary ochronne ryb na należących do związku wodach. Regulacje te są bardzo istotne, gdyż pozwalają na kontrolowany i stabilny byt ryb w polskich zbiornikach, chroniąc określone gatunki w okresach tarła czy gwarantując im niezakłócony żer. Jest to istotna informacja także dla wędkarzy, którzy są przyzwyczajeni do starych rozporządzeń. Chociaż wiele regulacji pozostało bez zmian, to zawsze istnieje szansa, że okresy ochronne oraz wymiary ochronne poszczególnych gatunków ryb uległy zmianie w ramach decyzji lokalnego okręgu PZW. Nie można tej kwestii bagatelizować, dlatego warto upewnić się, jakie przepisy dotyczą łowiska, na które się wybrało. Odpowiedzialność i sumienność to podstawa, powinno zatem się wykazać szacunkiem nie tylko do samych regulacji, ale i ryb, jak i innych wędkarzy. Ochrona ryb w Polsce jest wspólnym obowiązkiem każdej osoby, która dzieli tę wyjątkową pasję, nie można zatem jej zaniedbywać. Zezwolenia wydawane przez PZW są bardzo jasne w określaniu ryb, które muszą być na nowo wypuszczone do wody.